İŞ KAZASI GEÇİREN SİGORTALININ HAKLARI

5510 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinde iş kazası;
1.)Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
2.)İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
3.)Emziren kadın sigortalının iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
5.)İşverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, geçirdikleri ve sigortalıyı bedence veya ruhça arızaya uğratan olay olarak tanımlanmıştır.
5510 Sayılı Kanunun 4 -1 (a-SSK) kapsamındaki sigortalıların iş kazası geçirmesi için mutlaka bir işte çalışıyor olması gerekmektedir.
KAZANIN SGK BİLDİRİLMEMESİ:
İş kazası, sigortalı olarak çalışmakta iken, meydana gelmiş olmasına rağmen, kaza gününün SGK’na bildirilmemesi, 5510 sayılı Kanunun amacına ve iş kazasının tanımına uymamaktadır.
Bir hizmet akdine dayanarak bir işverenin emrinde çalışan sigortalının, ücret almasa dahi bu çalışmasının SGK’na bildirilmesi, sigortalının işverenin emrinde hizmet akdine istinaden çalışmakta iken kazaya maruz kalması ve kazaya uğradığı günün SGK’na bildirilmesi ve kaza tarihi itibariyle geçici iş göremezlik ödeneğinin başlamasından dolayı sigortalıya işveren tarafından ücret ödenmemesinin bu duruma engel teşkil etmeyeceği dikkate alınarak, işverenler tarafından sigortalıların kaza geçirdiği günü çalışılmış olarak SGK’na bildirilmesi gerekmekte, şayet bu bildirim SGK’na yapılamaz ise, SGK’ca daha sonra iş kazası bildirimi bu 5510 sayılı Kanun hükümlerine göre cezalı olarak ikmal edilmektedir.
ATIFET OLARAK ÜCRET VERİLMESİ:
Sigortalıların istirahatlı iken geçici iş göremezlik ödeneği nazara alınmadan tam ücretin verilmesine devam edilmesi, iş ve toplu sözleşmeye istinaden alınan iş göremezlik ödeneğinin işverene iadesiyle tam aylık alınması veya iş veya toplu sözleşmeye dayalı olmadan geçici iş göremezlik ödeneği aldığı sürenin ücretlerinin atıfet olarak verilmesi durumunda bu ücretler prime tabi tutulması gerekir.
FİİLEN ÇALIŞIRSA NE OLACAK?
Sigortalıların geçici iş göremezlik ödeneği almakta iken çalışmaları ise kanunen yasaklanmış olup, bu kurala uymayanlara geçici iş göremezlik ödeneği verilmemesi verilmiş ise geri alınması gerekmektedir.
ÇALIŞMADIĞININ SGK BİLDİRİLMESİ:
SGK’ca; sigortalılara iş kazası yönünden geçici iş göremezlik ödeneğinin ödenebilmesi için, sigortalıların çalıştıkları işyeri işverenleri tarafından istirahatlı oldukları sürelerde işyerinde çalışmadığının SGK’na bildirilmesi, dolayısıyla istirahatlı iken çalışan sigortalıya yukarıda da belirtildiği gibi SGK’ca geçici iş göremezlik ödeneğinin ödenmemesi şayet ödenmiş ise, geri alınması gerekiyor.
İŞ KAZASI GEÇİRDİĞİ GÜN SGK ÇALIŞMIŞ OLARAK BİLDİRİLMESİ:
Fiili durumda sigortalı iş kazası günü işine gelmiş ve fiili çalışması sırasında veya işyerinde bulunduğu sırada kazaya maruz kalmış ise sigortalı iş kazasına maruz kaldığı gün fiilen çalışmıştır sağlık tesisleri tarafından istirahatlı sayılması halinde, sigortalının iş kazası geçirdiği günün SGK’na işverenlerince çalışmış olarak bildirilmesi gerekmektedir.
İşe girdiği gün fiilen çalışırken İş Kazası sonucu yararlanan yada uzuv kaybı olan sigortalı geçici yada sürekli iş göremezlik haklarından yararlanacaktır.
Burada İş Kazası olduğu için işçinin ücreti belirlenmemiş ise emsal işçilik ücreti ile geçici iş göremezliği belirlenebilir yada işçi ile işveren arasında düzenlenen hizmet sözleşmesi dikkate alınır.
İş Kazasında geçici iş göremezlik kazanın ilk gününden itibaren ödenmeye başlanır.
Uygulamada fiilen çalıştığı gün iş kazasına uğarayan işçi için gün bildirimi yapılmadığından hak kayıpları ortaya çıkmaktadır.
Bunun için fiilen çalıştığı gün için ek APHB düzenlenerek çalıştığı günün sigorta primi ödenmelidir.